Kleurtemperatuur
De kleurtemperatuur heeft een grote invloed op de beeldkwaliteit en toch gebruiken veel mensen de “default” instellingen in plaats van “eigen” settings.
Wat is kleurtemperatuur ?
Kleurtemperatuur verwijst naar de kleur van het licht, het dient als de standaardindex voor de kleurbalans voor monitoren, camera’s en lichtapparatuur. Kleurtemperatuur wordt uitgedrukt in graden Kelvin (K), niet in graden Celsius (C).
Warmte, of koude drukken we uit in Celsius en is voor ons vatbaar, Kelvin is wat moeilijker omdat we minder vertrouwd zijn met deze meting. Er is een goede basisregel om ons toch iets voor te stellen bij deze waardes: hoe lager K, hoe roder een wit object zal tonen, hoe hoger K, hoe blauwer een object wordt weergegeven.
Daglicht heeft een kleurtemperatuur van 5000 tot 5500 K.
Licht is warmer bij 2000 K, kouder bij 9300 K.
Licht is roder bij 2000 K en is blauwer bij 9300 K.
Kleur definiëren we met de term “temperatuur” vanwege de relatie tussen de “kleur van het licht” en de “temperatuur van het object” bij verhitting.
De manier waarop de kleurtemperatuur is gedefinieerd.
- Veronderstel dat we een voorwerp hebben dat warmte en licht volledig kan absorberen en deze energie weer reflecteert. Dit geïdealiseerd object (het bestaat niet) is een zwart object.
- Neem aan dat dit zwarte object licht reflecteert bij verwarming en dat de golflengte en het spectrum van dit licht variëren naargelang de temperatuur van het zwarte object.
- Neem aan dat de temperatuur van het zwarte object -wanneer het een bepaalde lichtkleur reflecteert – de mogelijkheid geeft om die kleur te beschrijven.
In ideale omstandigheden moet het mogelijk zijn om de kleurtemperatuur in te stellen via Kelvin waardes en niet met bvb de opties “blauw”, “rood”, “koud”, “warm”, … We kiezen de optimale kleurtemperatuur in relatie met individuele toepassingen en omstandigheden.
Enkele voorbeelden:
6500K gebruiken voor een gewone PC en sRGB kleurruimte.
9300K wordt gebruikt voor video-editing in Japan en 6500K wordt gebruikt als internationale standaard…
5000K (D50) wordt gebruikt voor druk en publicatie. Deze kleurtemperatuur gebruiken we ook om kleuren te evalueren.
Wanneer je je digitale camera op 6500K zet en je neemt een foto van je scherm welke je ook op 6500K zet, dan zal je puur wit krijgen. Zet je het scherm op 5000K dan zal het beeld meer rood worden, zet je het scherm op 9300K dan zal het beeld meer blauw worden.Je kan je wel inbeelden dat deze instelling een grote invloed hebben op de grijsbalans.
Om kleurverschuivingen tussen wat je ziet op het scherm en het uiteindelijke resultaat (een print, drukwerk, een video, …) te minimaliseren heb je een monitor nodig die kleurbeheer ondersteunt via hardwarematige kalibratie.